Tục lệ đón bé sơ sinh về nhà nổi bật như một nét đẹp truyền thống, đậm đà bản sắc dân tộc. Từ bao đời nay, mỗi khi một thành viên mới chào đời, cả gia đình và cộng đồng lại cùng nhau tổ chức những nghi lễ đón chào đầy trang trọng và ấm áp. Những tập tục này không chỉ thể hiện sự yêu thương, chăm sóc dành cho đứa trẻ mới sinh mà còn mang ý nghĩa sâu xa về sự gắn kết gia đình, truyền tải giá trị nhân văn và duy trì truyền thống văn hóa tốt đẹp. Việc giữ gìn và phát huy những phong tục này là cách để chúng ta tôn vinh và bảo tồn những giá trị tinh thần cao quý của ông cha, đồng thời vun đắp cho thế hệ mai sau những bài học đạo đức và nhân văn quý báu.
10 phong tục khi đón trẻ sơ sinh về nhà theo kinh nghiệm dân gian
Tiếp tục làm con của Phật hay Thánh
Trong dân gian, quan niệm giờ sinh, năm sinh của trẻ rất quan trọng. Người xưa cho rằng nếu đứa trẻ sinh vào giờ xấu, tuổi không hợp với cha mẹ sẽ dẫn đến cơ thể yếu ớt. Vì thế, nhiều cha mẹ thường làm phong tục để bé làm con nuôi Phật hay Thánh.
Cho bé làm con nuôi Phật, Thánh không có nghĩa là bố mẹ từ chối nuôi con, mà là để bé nương nhờ cửa Phật, cửa Thánh. Việc làm này sẽ dựa vào uy danh và đức độ của các thần thánh để che chở cho bé được an toàn, khỏe mạnh và tránh những điều xấu.
Ngoài ra, việc thực hiện phong tục chỉ là biểu tượng và bé vẫn sẽ được nuôi dưỡng bởi cha mẹ như bình thường. Đến khi bé được 10 tuổi thì cha mẹ phải đến nơi đã gửi con rồi công nhận lại.
Người giúp đỡ “mát tay” đón bé từ viện về nhà
Một số người cho rằng, khi đón bé từ viện về thì hãy chọn một người được xem là “mát tay” để đưa bé về sẽ giúp tạo ra nhiều điều tốt.
Sau 72 giờ, người thân trong gia đình sẽ giúp đỡ các bà có uy tín, hợp tuổi, nhanh nhẹn, thông thạo việc bế em bé để đưa trẻ về nhà. Mục đích của việc này là giúp trẻ dễ nuôi, ít ốm đau, khỏe mạnh, nhanh lớn.
Xua đuổi tà ma xung quanh trẻ sơ sinh
Theo quan niệm dân gian, trẻ sơ sinh rất dễ bị ma quỷ quấy rối. Vì thế, khi đón bé từ viện về, cần có biện pháp phòng tránh cho bé.
Đa số gia đình chuẩn bị đầy đủ quần áo, khăn để che chắn cho bé nhưng không để bé khó thở. Tiếp đến sẽ đốt nhẹ nhàng lên mình cho bé một ít lá cây và chuẩn bị thêm dao, đũa để bên cạnh mẹ và bé.
Ngoài ra, gia đình cũng thường chọn giờ tốt để đưa bé về nhà, vì có nhiều quan điểm cho rằng một số thời điểm xấu sẽ có ma quỷ xuất hiện, kể cả vào ban ngày. Cuối cùng, gia đình nhất định phải chuẩn bị một bài khấn ông bà phù hộ trước ngày đón trẻ về nhà.
Phong tục bước qua đống lửa đón trẻ sơ sinh về nhà
Trong văn hóa Việt, lửa được xem là thứ có tác dụng thanh lọc. Vì thế, tục bước qua đống lửa đón trẻ sơ sinh về nhà được tin sẽ giúp bé thoát khỏi sự đeo bám của ma quỷ.
Cụ thể, gia đình thường chuẩn bị trước một đống lửa rồi đốt cháy cùng với một ít giấy mã và cột thêm một ít muối. Khi lửa đã cháy, mẹ bế bé bước qua lửa rồi mới vào nhà. Tuy nhiên, việc này cần gia đình hết sức cẩn thận để mẹ và bé không bị nguy hiểm.
Tục đốt vía cho trẻ sơ sinh
Nhiều trường hợp trẻ sơ sinh về đến nhà thì quấy khóc, không nín. Người ta thường cho rằng đây là do bé đã bị vía xấu bám theo.
Để giải quyết vấn đề này, dân gian thường làm tục đốt vía như sau: Chuẩn bị muối và gỗ thơm, đốt tất cả chung với nhau để đuổi các vía xấu đang bám theo bé. Ngoài ra, nếu trẻ ngã và giật mình, ông bà sẽ thực hiện một lễ cúng nhỏ gọi là hớt vía cho bé.
Đặt tên khi đón trẻ sơ sinh từ viện về nhà
Hiện nay, việc đặt tên đặc biệt cho bé ở nhà rất phổ biến và nghe rất dễ thương. Thế nhưng, ít ai biết rằng, việc đặt tên đặc biệt cho bé ở nhà là một cách để tránh sự chú ý của ma quỷ theo dân gian. Vì thế, nhiều cái tên quen thuộc như Tí, Tèo, Cu,… hay hiện đại hơn như Bin, Bo,… ra đời.
Cúng bà Mụ sau đón trẻ sơ sinh về nhà 30 ngày
Phong tục này đã có từ rất lâu và hiện vẫn được nhiều gia đình áp dụng. Nhiều người tin rằng mỗi đứa trẻ sinh ra đều do công của 12 bà Mụ. Vì vậy, để cảm tạ công ơn của những vị này, mỗi gia đình đều phải làm lễ cúng, hay còn gọi là đầy tháng.
Đánh dấu son cho trẻ sơ sinh
Dấu son sẽ được các chùa, thần đóng vào một miếng vải, miếng vải này có thể làm thành áo cho bé mặc. Việc làm này mang ý nghĩa cầu đức và vận may cho bé.
Ngoài ra, khi có dấu ấn Phật hay Thánh trên áo, bé sẽ thông minh, sáng suốt và tránh được việc bị ma quỷ quấy nhiễu.
Treo tỏi đầu giường khi đón trẻ sơ sinh từ viện về
Tỏi được xem là thứ có thể phòng trừ tà ma, vì thế người ta treo tỏi ở đầu giường trước khi đón bé về nhà. Hoặc cũng có thể bỏ tép tỏi vào túi thơm rồi đặt cạnh phòng ngủ để ngủ ngon hơn và không bị ma quỷ quấy phá.
Không khen trẻ sau khi đón trẻ sơ sinh về nhà
Người lớn thường có thói quen khen ngợi khi thấy trẻ sơ sinh. Tuy nhiên, theo quan niệm dân gian, những lời khen này lại được xem là lời quở. Khi người khác khen trẻ đẹp, dễ thương, mập mạp… sẽ làm cho người âm chú ý đến bé hơn và khiến bé chậm lớn, sức khỏe yếu ớt
Lợi ích của các thủ tục đón trẻ về nhà từ bệnh viện
Những phong tục dân gian khi đón trẻ về nhà từ bệnh viện được cho là sẽ mang đến những lợi ích sau:
- Giúp bé dễ thương, mau lớn, nhẹ nhàng, tránh các bệnh: Các thủ tục này tạo điều kiện tốt nhất cho sự phát triển toàn diện của bé.
- Góp phần cho bé có chất lượng ngủ ngon hơn và không bị giật mình: Tạo môi trường yên bình và an toàn giúp bé ngủ ngon.
- Tránh cho bé bị ma quỷ đeo bám và mịn màng: Các nghi lễ giúp bảo vệ bé khỏi những ảnh hưởng tiêu cực từ các yếu tố siêu nhiên.
- Sử dụng tỏi và dao: Không chỉ giúp bé tránh được tà ma, mà người lớn cũng nên trang bị bên người khi đi xa hay đi tối để bảo vệ bản thân
Lưu ý khi đón trẻ sơ sinh từ thư viện về nhà
Một số lưu ý khi đón trẻ sơ sinh từ viện về nhà theo kinh nghiệm dân gian:
- Bỏ khen trẻ: Tránh khen trẻ quá nhiều để không làm người âm chú ý đến bé.
- Đốt vía cho trẻ: Đốt vía để xua đuổi các vía xấu đang bám theo bé.
- Chuẩn bị hành động khi đưa trẻ từ viện về nhà: Lên kế hoạch chi tiết và thực hiện các nghi thức truyền thống.
- Thêm một cây dâu tằm trong phòng ngủ của bé: Cây dâu tằm được tin là có khả năng xua đuổi tà ma.
Cây dâu tằm (tên khoa học là Morus) là một loại cây thuộc họ Moraceae, rất phổ biến ở nhiều nơi trên thế giới, đặc biệt là ở các vùng có khí hậu ấm áp. Cây dâu tằm có nhiều ứng dụng và ý nghĩa trong đời sống con người.
- Chọn người “mát tay” để đón trẻ: Chọn người được cho là có duyên tốt để đưa bé về nhà.
- Để bé ngủ chiếu riêng: Giúp bé dễ nuôi và phát triển khỏe mạnh.
- Xông phòng để xua đi những âm khí lạnh: Sử dụng các loại thảo dược để xông phòng, tạo môi trường ấm áp cho bé.
- Tránh gọi tên khai sinh trẻ khi ở nhà: Đặc biệt là vào ban đêm, để không làm ma quỷ chú ý đến bé.
- Tổ chức cúng bà Mụ sau khi sinh bé khoảng 7 ngày với bé trai và 9 ngày đối với bé gái: Để tạ ơn bà Mụ và cầu mong sự bảo vệ cho bé.
- Không nên đưa trẻ dưới 1 tháng ra ngoài vào buổi tối hoặc giữa trưa: Để tránh những ảnh hưởng không tốt từ môi trường bên ngoài.
- Để trẻ mặc lại quần áo của những em bé khỏe mạnh, thông minh: Để xin vía tốt cho bé.
- Đốt một đống lửa ngay cửa ra vào nhà: Để mẹ và bé bước qua giúp bé hạn chế khẩn trương và tránh bị tà ma đeo bám
