Nếu bạn là một người mới bước chân vào lĩnh vực nhiếp ảnh, có lẽ đôi khi bạn sẽ cảm thấy bối rối trước nhiều thuật ngữ chuyên môn mới lạ. Để có thể xây dựng nền tảng kiến thức vững chắc và tiến xa trong lĩnh vực này, quan trọng rằng bạn cần hiểu rõ, tường tận về các thuật ngữ từ cơ bản đến nâng cao. Trong bài viết này, Aloha Media sẽ cùng tìm hiểu về một trong những khái niệm quan trọng trong nhiếp ảnh – khái niệm “exposure” trong máy ảnh là gì nhé!
Exposure là gì?
Exposure trong nhiếp ảnh là khái niệm liên quan đến lượng ánh sáng mà máy ảnh ghi lại trên bức hình, hay dịch phổ biến trong tiếng Việt là phơi sáng. Việc điều chỉnh exposure đúng cách là quan trọng để đảm bảo bức ảnh có đủ ánh sáng và độ tương phản phù hợp. Quá nhiều ánh sáng sẽ làm mất chi tiết và gây hiện tượng overexposure, trong khi quá ít ánh sáng sẽ gây ra underexposure.
Ngày nay, hầu hết các máy ảnh kỹ thuật số đều được trang bị nhiều chế độ chụp tự động tiện lợi. Chúng giúp bạn dễ dàng và thuận tiện chụp những bức ảnh tốt mắt. Tuy vậy, một bức ảnh xuất sắc không phải lúc nào cũng xuất phát từ việc sử dụng các chế độ tự động này. Nó đòi hỏi người nhiếp ảnh phải tự điều chỉnh việc phơi sáng, thiết lập các thông số chụp bằng tay. Chỉ thông qua cách làm này, bức ảnh mới thể hiện được khả năng sáng tạo và tình cảm của người nhiếp ảnh.
Có hai yếu tố quan trọng ảnh hướng đến độ sáng của bức ảnh: thời gian mà cảm biến máy ảnh tiếp xúc với ánh sáng (thời gian mở màn trập) và lượng ánh sáng mà cảm biến thu được qua ống kính (độ mở khẩu đèn). Cả hai yếu tố này ảnh hưởng đến việc bức ảnh có đủ ánh sáng hay quá sáng (overexposed), quá tối (underexposed), hay chính xác về độ sáng.
- Thời gian mở màn trập (shutter speed): Đây là thời gian mà màn trập mở để cho phép ánh sáng đi vào máy ảnh và chiếu lên cảm biến. Thời gian này có thể là rất ngắn (1/8000 giây) hoặc rất dài (ví dụ 30 giây) tùy thuộc vào tùy chọn của người chụp. Thời gian mở màn trập càng lâu, cảm biến nhận được nhiều ánh sáng hơn, làm cho bức ảnh sáng hơn.
- Độ mở khẩu đèn (aperture): Độ mở khẩu đèn là kích thước của lỗ ống kính trong máy ảnh, điều này ảnh hưởng đến lượng ánh sáng mà được cho phép vào máy ảnh. Đơn vị đo của độ mở khẩu đèn được gọi là f-stop (ví dụ: f/1.8, f/5.6). Độ mở khẩu đèn càng lớn (số f-stop nhỏ hơn), cảm biến nhận được nhiều ánh sáng hơn, làm cho bức ảnh sáng hơn.
Người chụp ảnh chuyên nghiệp thường phải đánh giá và điều chỉnh cẩn thận cả thời gian mở màn trập và độ mở khẩu đèn để đạt được mức ánh sáng mong muốn cho bức ảnh của họ. Vì vậy, việc thạo về exposure là một trong những kỹ năng quan trọng giúp bạn tạo ra những tác phẩm ảnh đẹp, đầy tinh tế và chất lượng cao.
Thao tác bù phơi sáng (+) và (-) trong máy ảnh
Thao tác chỉnh sửa độ phơi sáng được gọi là “bù phơi sáng”. Thông thường, độ phơi sáng mặc định được đặt ở vị trí số 0. Tùy thuộc vào tình trạng cụ thể của từng bức ảnh, bạn có thể điều chỉnh bù phơi sáng âm (-) hoặc dương (+) để tạo ra bức ảnh đạt được kết quả tốt nhất.
- Khái niệm bù phơi sáng: Bù phơi sáng là một quá trình điều chỉnh độ sáng của bức ảnh sau khi chụp để tạo ra hiệu ứng hoặc cải thiện chất lượng của nó.
- Độ phơi sáng mặc định: Đây là mức độ sáng tại vị trí số 0, và thường là giá trị mặc định khi chụp ảnh. Bất kỳ điều chỉnh bù phơi sáng âm (-) hoặc dương (+) sẽ thay đổi độ sáng so với giá trị này.
- Bù phơi sáng âm (-) và dương (+): Nói về việc điều chỉnh độ sáng của ảnh. Nếu bạn muốn ảnh sáng hơn so với mặc định, bạn sử dụng bù phơi sáng dương (+), còn nếu bạn muốn ảnh tối hơn, bạn sử dụng bù phơi sáng âm (-).
- Chụp ngược sáng: Mô tả tình trạng khi bạn chụp một cảnh mà nguồn sáng mặt trời hoặc nguồn ánh sáng mạnh chiếu vào ống kính, làm cho các vật thể trở nên tối hơn so với màu sắc thực tế. Trong trường hợp này, việc sử dụng bù phơi sáng âm (-) giúp cải thiện bức ảnh và tạo ra hiệu ứng nghệ thuật.
- Độ phản quang thấp: Đề cập đến tình trạng khi các vật thể trong ảnh xuất hiện tối và mất màu, thường do ánh sáng yếu hoặc không đủ. Bù phơi sáng dương (+) sẽ giúp tăng cường độ sáng và tái tạo màu sắc cho ảnh.
Khi chụp những bức ảnh với tình trạng ngược sáng, ánh sáng mạnh (chói sáng) có thể làm cho các đối tượng trở nên tối hơn so với màu sắc thực tế. Trong trường hợp như vậy, việc sử dụng bù phơi sáng âm sẽ làm cho bức ảnh trở nên đẹp và mang tính nghệ thuật hơn.
Tuy ngược lại, đối với những bức ảnh có độ phản quang thấp, khi mà các đối tượng trông tối và mất màu do thiếu sáng hoặc ánh sáng yếu, bạn nên sử dụng bù phơi sáng dương để khôi phục màu sắc và làm cho cảnh trở nên tương tự với màu sắc thực tế.
4 chế độ phơi sáng (Exposure) trong máy ảnh
Trong máy ảnh kỹ thuật số có 4 chế độ phơi sáng (Exposure) phố biến là:
- Auto (Tự động): Chế độ này hoàn toàn tự động, máy ảnh sẽ tự động điều chỉnh tất cả các yếu tố phơi sáng, như thời gian mở màn trập, độ mở khẩu đèn, và ISO để tạo ra bức ảnh ổn định về ánh sáng. Chế độ này là lựa chọn đơn giản và phù hợp cho người mới bắt đầu trong nhiếp ảnh.
- Full Auto (Tự động hoàn toàn): Tương tự như chế độ Auto, chế độ Full Auto là chế độ hoàn toàn tự động, tuy nhiên, nó còn điều chỉnh thêm các cài đặt như ánh sáng flash (nếu có), chế độ lấy nét và cài đặt màu sắc. Điều này giúp người chụp ảnh không cần phải can thiệp nhiều và đảm bảo được hiệu suất tốt trong nhiều tình huống chụp.
- P-Program (Chế độ Lập trình tự động): Chế độ này cho phép bạn điều chỉnh một số yếu tố phơi sáng, thường là độ mở khẩu đèn, trong khi còn lại được máy ảnh tự động cài đặt. Điều này cho phép bạn kiểm soát độ sâu trường ảnh và tạo hiệu ứng sáng tối tùy ý, mà vẫn giữ sự thuận tiện của chế độ tự động.
- M-Manual (Chỉnh thủ công): Chế độ Manual cho phép bạn hoàn toàn kiểm soát tất cả các yếu tố phơi sáng, bao gồm thời gian mở màn trập, độ mở khẩu đèn và ISO. Điều này cho phép bạn tạo ra những hiệu ứng đặc biệt và là lựa chọn tốt cho nhiếp ảnh gia kỳ cựu hoặc trong các tình huống đòi hỏi kiểm soát chặt chẽ về ánh sáng.
Khi bạn chuyển từ việc sử dụng chế độ Auto/Full Auto và Program sang chế độ Manual, điều này đòi hỏi sự luyện tập và thực hành đầy kiên nhẫn. Vì vậy, hãy dành thời gian để chụp hình mỗi ngày và không bao giờ nản chí. Thành công trong lĩnh vực nhiếp ảnh luôn đòi hỏi sự đầu tư và nỗ lực không ngừng.
Tìm hiểu về tam giác phơi sáng (Exposure Triangle) là gì?
Tam giác phơi sáng (Exposure Triangle) là gì? Tam giác phơi sáng (Exposure Triangle) là một hướng dẫn giúp nhiếp ảnh gia thực hành và điều chỉnh phơi sáng bằng tay. Nó bao gồm ba thành phần quan trọng: ISO (độ nhạy với ánh sáng của cảm biến), khẩu độ (điều khiển lượng ánh sáng truyền qua ống kính), và tốc độ màn trập (đo thời gian màn trập mở và đóng).
Khi bạn thay đổi bất kỳ trong ba yếu tố này, chúng tạo nên giá trị phơi sáng tổng hợp (EV – Exposure Value). Thay đổi một trong ba yếu tố ấy sẽ yêu cầu điều chỉnh cả hai yếu tố còn lại để duy trì cân bằng phơi sáng ban đầu. Tam giác phơi sáng đề cập đến quy tắc này: nếu bạn giảm ánh sáng xuống bằng cách điều chỉnh một trong ba yếu tố, bạn cần tăng ánh sáng lên bằng một trong hai yếu tố còn lại để đảm bảo rằng bức ảnh vẫn duy trì một cân bằng thẩm mỹ.
Kết luận
Bài viết đã đề cập chi tiết về khái niệm exposure là gì và cách điều chỉnh ánh sáng trong nhiếp ảnh! Tuy nhiên, phơi sáng chỉ là một phần trong hành trình trở thành một nhiếp ảnh gia đỉnh cao. Đừng quên tìm hiểu thêm về các kỹ thuật, hướng dẫn, và khóa học mà Aloha Media cung cấp để giúp bạn nhanh chóng tiến tới thành công trong lĩnh vực này. Chúng tôi hi vọng rằng sau khi đọc bài viết này, bạn sẽ tạo ra những bức ảnh phơi sáng tuyệt đẹp!
